Een (onvolledige) inventaris van Izegemse werkboekjes

Op 22 germinal jaar XI (12 april 1803) werd door de Fransen ook bij ons het werkboekje ingevoerd.
Het werkboekje kon als repressief instrument aangewend worden. De baas mocht bij de indienstneming immers eisen dat het werkboekje hem werd overhandigd. Oordeelde hij dat zijn werknemer de gemaakte afspraken niet volledig was nagekomen, dan vormde het inhouden van het werkboekje een middel om alsnog voldoening te krijgen. Bazen die arbeiders aanvaardden zonder dat deze laatsten een werkboekje konden voorleggen waaruit bleek dat zij zich van al hun verplichtingen ten aanzien van hun vorige werkgever hadden gekweten, riskeerden aan de vorige meester een schadevergoeding te moeten betalen. Wie patent (belasting) betaalde, was vrijgesteld van het werkboekje. Soms fungeerde het werkboekje als middel om de professionele mobiliteit van arbeidskrachten te beknotten.
Logisch dat er veel protest was tegen ‘het werkboekje’. Het voornaamste argument luidde dat het in een ongelijke behandeling van de burgers resulteerde.
Het werkboekje werd onder de liberale regering van Frère-Orban in 1883 facultatief. In bepaalde streken of sectoren hield het onder druk van het patronaat stand.
In het Izegemse stadsarchief wordt er een register met ingeschreven werkboekjes bewaard.
Het register start op 23 augustus 1905. Dit betekent dat het werkboekje toen al facultatief was
Joseph Camille Anseeuw liet zich op die dag inschrijven op het stadhuis. Hij vermeldt Jules Vandekerckhove-Laleman als zijn (eerste) werkgever. 1762 inschrijvingen later is Jules Louis Normon de laatste die zich aanbiedt om zich in te schrijven. We zijn ondertussen 17 oktober 1919. Hij begon te werken bij Jules Vrommant.
Hieronder ziet u alfabetisch een overzicht van alle gebruikers van het werkboekje in Izegem.
Misschien zit uw (over)grootvader daar tussen en ontdekt u in welke fabriek hij ooit tewerkgesteld was.

Familienamen beginnend met een:

 

A - B - C - D - E - F - G - H -I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z